Koślawość kolan to stan rzeczy w jakiej staw kolanowy zapada się do środka- do wewnętrznej strony. Gdy koślawość tyczy się obu nóg będą one układały się w charakterystyczny X.
Co się dzieje gdy kolano jest koślawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa ślizga się wobec kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując stosowne ustawienie. Jakość tego ślizgu będzie dobra dlatego, że kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony przy użyciu:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej natomiast stabilizację zapewniają:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tymże rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.

Dobre ustawienie kości względem siebie jawi się być kluczowe do pracy wyżej wyszczególnionych struktur. Jeśli jednakże kolano ucieka do środka (koślawość) nagatywnie wpływa to na ustawienie łąkotki przyśrodkowej, która nie ślizga się dobrze, napięcie torebki stawowej i dodatkowo więzadeł od strony wewnętrznej, nieprzyjaźnie oddziałuje na pracę mięśni biegnących w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i jawi się być bardziej podatny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do środka”, grozi to zerwaniem więzadeł przyśrodkowych czy też choćby pęknięciu łąkotki.
Wypada dodać, że jeśli szpara stawowa po stronie wewnętrznej zostaje poszerzona, to po stronie zewnętrznej- zapewne dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę boczną- ów sytuacja zwiększa ryzyko uszkodzenia łąkotki bocznej !

Ale dlaczego kolano jest koślawe ?
To kluczowe zapytanie które to pozostaje sobie zadać przed przystąpieniem do leczenia.
Czynników może być wiele- niewłaściwe ustawienie kości w stosunku do siebie, rozluźnienie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, albo nawet wadliwe ustawienie stawu skokowego.

Z odmiennych powodów kość udowa będzie w stanie się skręcić w stosunku do kości podudzia osłabiając wewnętrzną część stawu.
Co z tym zrobić ?
Aby wziąć się za fizjoterapię takiego gatunku przypadłości przychodzi w 1-szej kolejności wyszukać przyczynę tego stanu rzeczy. Aby to uczynić mamy możliwość zrealizować:
-testy więzadeł kolana- by sprawdzić czy jest właściwie stabilizowane,
-testy mięśniowe- iżby zbadać czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- tak aby zweryfikować czy pracują poprawnie i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba zbadać ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe ustawienie jest w stanie prowokować skręcenie podudzia w stosunku do kości udowej,
-wypada skontrolować położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie posiadają możliwość przynosić skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.

Po pierwsze dokładne diagnozowanie.
Wówczas gdy już spostrzeżemy, że coś jest nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, ewentualnie dziecko narzeka na ból postanawiamy udać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Większość rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, jednakże ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Zatem też wydaje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. W tym miejscu zazwyczaj ukazuje się pierwsze zdziwienie, ponieważ do lekarza specjalisty często czeka się w kolejce i to dosyć sporo. Na takiej wizycie lekarz winien określić problem, a także jego źródło- ponieważ to jest kluczowe w procesie fizjoterapii. Powinien ocenić postawę dziecka, zbadać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale również wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Wypada zbadać też stabilność poszczególnych stawów i funkcjonowanie więzadeł. Jeśli już odbędziemy tego rodzaju wizytę, lekarz przebada dziecko i wykryje problem którym są koślawe kolana przypuszczalnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W tego typu skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana koślawe” i, jakiego typu zabiegi wykonać, przeważnie jest to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. Tutaj rodzi się pierwszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę problemu a dla fizjoterapeuty wystawia tylko skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd nasz rehabilitant sanok ma widzieć jakiego typu to ćwiczenia ? Wszak gatunek prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest źródło problemu, czy zachodzi przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano wykazują za niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wtedy ćwiczenia będą wyglądały całkowicie inaczej. Zachodzi w takim razie pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien samodzielnie przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tymże łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W czasie ćwiczeń.
Jeśli dziecko jest już na fizjoterapii winnyśmy się upewnić, że prowadzi adekwatne ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem przytrafia się tak, że przez natłok pracy i pacjentów robi się takową gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które posiadają różne schorzenia. Trzeba więc postawić pytanie- czy dziecko które ma koślawe kolana, ma wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Bezspornie, że nie. Tego rodzaju przypadki winny być organizowane oddzielnie, mieć indywidualnie dobrane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że koślawe kolano może mieć liczne przyczyny z pewnością jest sens stwierdzić, iż 2 osoby posiadające koślawe kolana mogą wykonywać różny wariant ćwiczeń bo przyczyna ich problemu jest inna !
Co mam zrobić gdy moje dziecko ma koślawe kolana ?
Z opisanego tekstu możemy wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu znalezienia trafnej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, lub możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.